मान्सून १० दिवस आधी येणार

मुंबई: भारतीय हवामान विभागाने (IMD) यंदा दक्षिणेकडील मान्सून नेहमीपेक्षा 8 ते 10 दिवस आधी अंदमान-निकोबार बेटांवर येणार असल्याचा अंदाज जाहीर केला आहे. ही बातमी उष्णतेने त्रस्त झालेल्या नागरिकांसाठी आणि पावसावर अवलंबून असलेल्या शेतकऱ्यांसाठी आशादायी ठरली आहे. IMD च्या म्हणण्यानुसार, 13 मेपर्यंत मान्सून अंदमान-निकोबारमध्ये दाखल होईल, तर 18-19 मेपर्यंत केरळमध्ये पोहोचेल. महाराष्ट्रात मात्र जूनच्या पहिल्या आठवड्यात मान्सूनची सुरुवात होण्याची शक्यता आहे.

मान्सूनच्या लवकर येण्याची कारणे

हवामान तज्ज्ञांच्या मते, गेल्या 50 दिवसांपासून देशभरात कोसळणाऱ्या उष्णतेच्या लाटा, हवेचा दाब कमी होणे आणि बाष्पीभवनाचा वेग वाढल्यामुळे बंगालच्या उपसागरात ढगांची निर्मिती झाली आहे. यामुळे मान्सूनसाठी अनुकूल वातावरण तयार झाले आहे. तसेच, एल निनोचा प्रभाव नसून ला निनाच्या परिस्थितीमुळे यंदा सरासरीपेक्षा 105% पाऊस पडण्याची शक्यता IMD ने व्यक्त केली आहे.

अंदमान ते केरळ: मान्सूनची प्रगती

सामान्यत: अंदमान-निकोबारमध्ये मान्सून 18-22 मे दरम्यान सुरू होतो, पण यंदा 13 मेपर्यंत आगमनाचा अंदाज आहे. त्यानंतर 5-6 दिवसांत केरळमध्ये मान्सून पोहोचेल. केरळमध्ये 1 जून ऐवजी 19-20 मेपर्यंत पावसाची सुरुवात होण्याची शक्यता आहे. हा 10 दिवसांचा लवकर प्रवेश शेतकऱ्यांना पेरणीच्या नियोजनासाठी महत्त्वाचा ठरेल.

महाराष्ट्रात मान्सून: 5 जूनपासून आशादायी सुरुवात

महाराष्ट्रात मान्सून साधारणपणे 9-11 जून दरम्यान येतो. पण यंदा अंदमान आणि केरळमधील लवकर आगमनामुळे राज्यात 5-7 जूनपर्यंत मान्सूनची सुरुवात होईल असे IMD चे मत आहे. दक्षिण कोकणात 5 जूनपासून तर मुंबई-पुण्यासारख्या शहरांमध्ये 7-8 जूनपर्यंत पावसाची सुरुवात होण्याची शक्यता आहे.

शेतकऱ्यांसाठी व नागरिकांसाठी सुसह्य होणार हवामान

IMD आणि स्कायमेटच्या अंदाजानुसार, पश्चिम आणि दक्षिण भारतात यंदा चांगला पाऊस पडेल. दीर्घकालीन सरासरीच्या (LPA) तुलनेत 103-105% पाऊस पडण्याची शक्यता असल्याने मराठवाडा आणि विदर्भातील शेतकऱ्यांना खरीप पिकांच्या पेरणीसाठी पुरेशा पाण्याची उपलब्धता राहील. तसेच, मे महिन्याच्या मध्यापासून मध्य महाराष्ट्रात मेघगर्जनेसह हलका पाऊस सुरू होणार असल्याने उष्णतेच्या लाटेतूनही नागरिकांना थोडीफार दिलासा मिळेल.

आशादायी वातावरण

यंदाच्या मान्सूनचा लवकर आगमन हा केवळ शेतीक्षेत्रासाठीच नव्हे, तर पाण्याच्या टंचाईवर नियंत्रण आणि हवामानाचे सुसह्य होण्यासाठीही महत्त्वाचा टप्पा ठरू शकतो. IMD च्या या अंदाजाने शेतकरी आणि नागरिक या दोघांनाही उत्साहाचा हुरूप आला आहे.